هودریها:به رسم دیرینه خود شامگاه دهم بهمن ماه آیین سده سوزی راجشن گرفتند

برگزاری جشنهای مختلف در میان ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده؛ جشنهایی با یک ویژگی‌ مشترک و آن اینکه همگی در پیوند با پدیده ‌های طبیعی، کیهانی و اقلیمی بوده اند. از جمله آن، آیین سده سوزی بوده که با سرور و شادی که به همراه دارد، نمونه کامل یک جشن اصیل و تمام عیار ایرانی است.

به گواه متون تاریخی، سده جشن پیدایش آتش است. روایات متعددی هست درباره دلیل برگزاری این جشن توسط ایرانیان باستان؛ در برخی از روایات تاریخی آمده است که چون صد روز که از زمستان بزرگ می‌ گذشت ایرانیان جشن سده را برپا می‌ کردند (در تقویم کهن ایرانیان مهرآیین، زمستان ۱۵۰ روزه و تابستان ۲۱۰ روزه بوده است. از ابتدای زمستان (اول آبان ماه) تا ۱۰ بهمن که جشن سده‌ است،100 روز و از ۱۰ بهمن تا نوروز و اول بهار  ۵۰ روز و50 شب بوده ‌است).

آنها بر این باور بودند که در این زمان، اوج و شدت سرما سپری شده، به همین دلیل همه در دشت و صحرا گرد هم جمع شده و تلی بزرگ از خار و خس و هیزم فراهم می کردند و با فرارسیدن تاریکی شب، آتش می‌ افروختند. به اعتقاد ایرانیان باستان، این کار، بازمانده سرما را نابود می کرده است.

فردوسی اما، برگزاری جشن سده را از زمان هوشنگ شاه دانسته و در این باره گفته: "هوشنگ پادشاه پیشدادی، که شیوه کشت و کار، کندن کاریز و کاشتن درخت را به او نسبت می ‌دهند، روزی در دامنه کوه ماری دید و سنگ برگرفت و به سوی مار انداخت و مار فرار کرد. اما از برخورد سنگها جرقه‌ای زد و آتش پدیدار شد".